صدور سند رسمی ۵۴۰ هکتار از اراضی چغازنبیل به نام دولت
توسط: در اقدامی مهم و تاریخی، سند تک‌برگ مالکیت ۵۴۰ هکتار از اراضی محوطه باستانی چغازنبیل به نام دولت جمهوری اسلامی ایران صادر شد. این رویداد، نقطه عطفی در مسیر حفاظت از میراث جهانی و تمدن دیرینه ایران محسوب می‌شود و گامی اساسی برای جلوگیری از تعرضات احتمالی و تثبیت مالکیت حقوقی این محوطه ارزشمند است.
ثبت سند مالکیت به نام دولت؛ ثمره تلاش های مستمر و هماهنگ
فرآیند صدور سند مالکیت برای اراضی چغازنبیل پس از سال‌ها پیگیری بی‌وقفه، همکاری نهادهای مختلف و تعامل سازنده میان سازمان‌ها به نتیجه رسید. این موفقیت حقوقی می‌تواند الگویی برای سایر مناطق تاریخی کشور باشد.
علی دارابی، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور، اعلام کرد که سند رسمی ۵۴۰ هکتار از اراضی چغازنبیل با همکاری فشرده میان نهادهایی چون اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان، اداره کل پایگاه‌های ملی و جهانی، اداره کل ثبت اسناد و اداره کل دارایی این استان صادر شده و به نام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است.
این اقدام نه‌تنها تثبیت حقوقی این اثر باستانی را ممکن می‌سازد، بلکه با ایجاد چارچوب قانونی مستحکم، از دخالت‌ها و تعرضات احتمالی جلوگیری خواهد کرد.
نقش نهادهای اقتصادی و اداری در حفاظت از چغازنبیل
یکی از نکات مهم در موفقیت پروژه ثبت سند چغازنبیل، مشارکت مؤثر نهادهای مالی و حقوقی کشور بوده است. این همکاری بین بخشی، اهمیت هم‌افزایی میان نهادهای حاکمیتی در حفاظت از میراث فرهنگی را به‌خوبی نشان می‌دهد.
طبق گفته دارابی، اداره کل اموال دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی نقشی کلیدی در این روند ایفا کرده و با حمایت‌های سازمان‌یافته، مسیر قانونی‌سازی مالکیت این محوطه را هموار ساخته است. این هماهنگی، نمونه‌ای از موفقیت در رویکردهای بین‌سازمانی به‌منظور صیانت از آثار فرهنگی و تاریخی کشور محسوب می‌شود.
چغازنبیل؛ اثری جهانی در معرض تهدیدهای محیطی و انسانی
چغازنبیل یکی از شاخص‌ترین آثار برجای‌مانده از تمدن ایلام باستان است که همواره در معرض تهدیدهای گوناگون محیطی، انسانی و ساخت‌وسازهای غیرقانونی قرار داشته است. مالکیت رسمی این اراضی می‌تواند قدمی مهم در جلوگیری از تخریب یا آسیب به این محوطه ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو باشد.
چغازنبیل، با قدمتی نزدیک به سه‌هزار و سیصد سال، به‌عنوان نخستین اثر ایرانی ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو، نیازمند نظارت دائمی و حفاظت نظام‌مند است. صدور سند تک‌برگ، مشابه روندی که پیش‌تر برای کاخ گلستان و تخت‌جمشید طی شد، تضمین‌کننده ثبات مالکیت، امکان پیگرد قانونی متخلفان و همچنین فراهم‌سازی بسترهای لازم برای جذب بودجه، تأمین امنیت و توسعه زیرساخت‌های حفاظت‌محور خواهد بود.
استمرار اقدامات حفاظتی؛ از گذشته تا آینده
ثبت رسمی سند، نقطه پایانی بر حفاظت از چغازنبیل نیست، بلکه آغازی است بر مرحله‌ای جدید از برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر، نظارت‌های گسترده‌تر و توسعه فعالیت‌های پژوهشی، فرهنگی و گردشگری.
دارابی با اشاره به اقدامات قبلی پایگاه چغازنبیل در راستای حفظ و مرمت این بنای تاریخی، تأکید کرد که همکاری میان دستگاه‌های دولتی و محلی ادامه خواهد داشت و در آینده نیز برنامه‌های گسترده‌تری برای مراقبت از این میراث گران‌بها در دستور کار قرار دارد.
نتیجه گیری
تثبیت مالکیت دولتی ۵۴۰ هکتار از اراضی محوطه چغازنبیل، اقدامی سرنوشت‌ساز در حفاظت از میراث جهانی ایران است. این موفقیت حقوقی، ضمن تأمین حمایت قانونی و امنیتی، بستر لازم برای اجرای سیاست‌های حفاظتی، مطالعات باستان‌شناسی، گردشگری پایدار و آموزش‌های فرهنگی را نیز فراهم می‌کند.
در جهانی که تهدیدات علیه آثار باستانی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، چنین اقداماتی نه‌تنها از منظر حقوقی بلکه از لحاظ هویتی و تمدنی نیز اهمیت دوچندان دارند. چغازنبیل تنها یک بنای آجری نیست، بلکه نشانی از شکوه فرهنگی ایران باستان است که با تلاش و اراده جمعی، باید برای آیندگان حفظ شود.
