تخریب میراث تاریخی گلپایگان؛ بی توجهی به سنگ نگاره ها و قلعه های باستانی تیمره
توسط: گلپایگان، یکی از شهرستان‌های باستانی و تاریخی استان اصفهان، به دلیل کم‌توجهی و بی‌مسئولیتی مسئولان میراث فرهنگی، شاهد تخریب تدریجی آثار ارزشمند خود است. آثار تاریخی این منطقه که از جمله سنگ‌نگاره‌ها و قلعه‌های تاریخی بی‌نظیر است، به سرعت در حال از بین رفتن هستند و مسئولین هنوز اقدامی جدی برای حفظ این گنجینه‌ها انجام نداده‌اند. یکی از فعالان این حوزه، مدیرعامل انجمن دوستداران تیمره گلپایگان، در این زمینه انتقادات تندی را نسبت به وضعیت موجود مطرح کرده است.
بی توجهی به میراث فرهنگی گلپایگان؛ شهرستان ها در سایه بی مسئولیتی
در حالی که به‌نظر می‌رسد مشکلات میراث فرهنگی در اصفهان به شهر اصفهان محدود شده‌اند، شهرستان‌های این استان با چالش‌های عدیده‌ای روبرو هستند که نیاز به توجه بیشتری دارند. وضعیت میراث فرهنگی در گلپایگان، به‌ویژه در زمینه مدیریت و منابع مالی، به شدت نابسامان است.
مدیرعامل انجمن دوستداران تیمره گلپایگان به‌طور صریح از بی‌توجهی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان به این شهرستان‌ها انتقاد کرد و گفت:
«حدود دو ماه است که اداره میراث فرهنگی گلپایگان رئیس ندارد و فردی که پیش‌تر در این مسئولیت بود، با حفظ سمت به مدیریت میراث فرهنگی خوانسار منتقل شده است.»
او همچنین اشاره کرد که در طول یک سال و نیم گذشته، هیچ بودجه‌ای برای شهرستان‌ها تخصیص داده نشده و مسئولین استان اعلام کرده‌اند که میراث فرهنگی این استان منابع مالی ندارد.
تخریب آثار تاریخی گلپایگان؛ قلعه ها و سنگ نگاره ها در خطر
گلپایگان با بیش از ۳۶۰ اثر تاریخی، بسیاری از این آثار را به‌ویژه قلعه‌ها و سنگ‌نگاره‌های باستانی خود، به دلیل کم‌توجهی و عدم رسیدگی مناسب از دست داده است. این شهرستان به‌عنوان یکی از نقاط مهم تاریخی ایران، شاهد فرو ریختن بسیاری از آثار بی‌نظیر خود است.
مجیدی با بیان اینکه پنج قلعه قدیمی در گلپایگان اخیراً تخریب شده‌اند، گفت:
«از ۱۲ قلعه‌ای که در این شهرستان وجود دارد، فقط دو قلعه باقی‌مانده است که یکی از آن‌ها تا ۷۰ درصد و دیگری تا ۵۰ درصد تخریب شده است.»
وی همچنین افزود که معادن اطراف، تهدیدی جدی برای سنگ‌نگاره‌های تیمره هستند. این سنگ‌نگاره‌ها که در سراسر این منطقه پراکنده‌اند، بی‌نظیر بوده و از نظر تاریخی و باستان‌شناسی ارزش فراوانی دارند.
بی توجهی به سنگ نگاره های تیمره؛ گنجینه ای که در سکوت تخریب می شود
یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که گلپایگان با آن روبروست، عدم توجه به سنگ‌نگاره‌های تیمره است. این منطقه با دارا بودن صد هزار گونه سنگی منحصر به فرد، از منظر تاریخی و باستان‌شناسی در دنیا بی‌نظیر است. مجیدی که خود سال‌هاست این سنگ‌نگاره‌ها را ثبت می‌کند، از بی‌توجهی مسئولین استان اصفهان به این آثار انتقاد کرد و گفت:
«سنگ‌نگاره‌های تیمره، گنجینه‌ای است که در معرض نابودی قرار دارد. هیچ توجهی از سوی مسئولین میراث فرهنگی به این خطه بی‌نظیر نمی‌شود.»
این فعال حوزه میراث فرهنگی، درباره تلاش‌های خود برای ثبت این آثار به‌عنوان میراث ملی اظهار داشت:
«با هزینه شخصی نقشه‌برداری کرده و از پژوهشکده‌ها پیگیری کرده‌ایم، اما میراث فرهنگی اصفهان هیچ‌گونه حمایتی نکرده است. فقط به ما گفته‌اند که بودجه نداریم.»
کمبود حمایت از پروژه های گردشگری و فرهنگی در گلپایگان
مجیدی با اشاره به تلاش‌های شخصی خود برای راه‌اندازی پروژه‌های گردشگری در گلپایگان، افزود:
«در روستای غرقاب که پیش از این خالی از سکنه بود، با هزینه شخصی چند میلیاردی یک اقامتگاه بوم‌گردی راه‌اندازی کردیم. اما تاکنون از سوی میراث فرهنگی اصفهان هیچ‌گونه حمایتی دریافت نکردیم و حتی تابلوهای راهنمایی که خودمان نصب کرده بودیم، خراب شدند.»
او همچنین از مشکلات زیرساختی که با آن‌ها روبه‌رو هستند گفت و اظهار داشت:
«آب شرب این روستا از چاهی تأمین می‌شود که بالادست آن زباله‌های پتروشیمی وجود دارد. سختی آب بسیار بالا است و باوجود تلاش‌ها برای تصفیه، وضعیت همچنان مناسب نیست.»
گلپایگان، شهر ملی منبت؛ اما بدون حمایت
مجیدی با اشاره به جایگاه تاریخی گلپایگان به‌عنوان «شهر ملی منبت‌کاری»، به‌طور جدی از بی‌توجهی مسئولین میراث فرهنگی انتقاد کرد. وی افزود:
«با وجود اینکه گلپایگان به‌عنوان شهر ملی منبت‌کاری شناخته شده، حتی برگزاری یک جشنواره ساده در این حوزه نیز از سوی میراث فرهنگی استان اصفهان حمایت نمی‌شود.»
او در ادامه اظهار داشت که در گذشته نیز آثار تاریخی دیگری مانند مسجد حاجی و تپه هفت‌هزارساله در گلپایگان تخریب شده‌اند و اگر این روند ادامه یابد، هیچ‌یک از ۳۶۰ اثر تاریخی گلپایگان باقی نخواهد ماند.
نتیجه گیری
گلپایگان، با داشتن آثار تاریخی و فرهنگی غنی، نیازمند توجه و حمایت مسئولین برای حفظ و نگهداری این میراث ارزشمند است. عدم حمایت از پروژه‌های فرهنگی و گردشگری در این شهرستان‌ها و بی‌توجهی به آثار تاریخی، نه‌تنها باعث تخریب تدریجی این گنجینه‌ها می‌شود، بلکه به هویت فرهنگی و اقتصادی منطقه نیز آسیب می‌زند. در این شرایط، مردم و فعالان حوزه میراث فرهنگی انتظار دارند که مسئولین توجه بیشتری به شهرستان‌ها داشته باشند و برای حفظ میراث فرهنگی این مناطق اقدام کنند.
